De flexi-job: onbelast bijverdienen in bepaalde sectoren

De “flexi-job” is in essentie een systeem om de loonkost voor bepaalde sectoren te drukken. Dit door de normale sociale zekerheidsbijdragen (en de daarbij horende kortingen) voor flexi-werknemers te vervangen door een eenduidige “bijzondere” patronale bijdrage van 28% en door geen belastingen te heffen .

Je kan een flexi-job enkel uitoefenen in een bepaalde sector. De belangrijkste voor de cultuursector zijn:

  • de exploitatie van bioscopen (PC 303.03),
  • het vermakelijkheidsbedrijf (PC 304),
  • de sport (PC 223),
  • de horeca (PC 302),   
  • de zelfstandige kleinhandel (PC 201)
  • een aantal functies rechtstreeks verbonden aan de organisatie van een evenement en een specifiek opgelijste NACE-code. Een volledig overzicht vind je hier.

Als een Paritair Comité niet is opgesomd in de regelgeving, dan kunnen de sociale partners wel nog via akkoord overeenkomen om flexi-jobs geheel of gedeeltelijk toe te laten.

Functies die door kunstwerkers kunnen worden verricht worden altijd uitgesloten: voor artistieke, technisch-artistieke en ondersteunend artistieke activiteiten mag je dus geen gebruik maken van de flexi-job.

Een overzicht van alle sectoren vind je hier.

Voorbeelden

  • een onthaalmedewerker in een bioscoopzaal
  • een communictieverantwoordeljke bij een dansgezelschap
  • iemand die klusjes uitvoert in een cultureel centrum

Opgelet: uitbreiding naar de cultuursector

Vanaf 1 januari 2024 is er een extra uitbreiding voorzien voor bepaalde publieke cultuurorganisaties. Daar zijn specifieke voorwaarden aan verbonden:

  • Enkel de volgende organisaties komen in aanmerking:
    • (i) de organisatie is niet bij een paritair comité aangesloten, en
    • (ii) de hoofdactiviteit komt overeen met één van de NACE-codes onder categorie 93.1 of 90.
  • Deze uitbreiding moet goedgekeurd worden in een Koninklijk Besluit. De Vlaamse regering zou een uitbreiding aangevraagd hebben, maar er werd nog geen officieel Besluit gepubliceerd dat die uitbreiding goedkeurt (1 februari 2024).

Artistieke, technisch-artistieke en ondersteunend-artistieke opdrachten blijven uitgesloten voor flexi-jobbers.

Basisvergoeding / -inkomst

Als flexi-jobber heb je recht op het minimale baremaloon dat per PC geldt voor de specifieke functie die je uitoefent. Als er geen baremaloon werd bepaald, dan heb je minstens recht op het gewaarborgd gemiddeld minimum maandinkomen. Vroeger was er een specifiek flexi-loon, maar op enkele sectoren na (PC 302 en 330) geldt dat niet meer.

Je hebt ook recht op alle extra’s die het arbeidsrecht, de cao’s of de overeenkomst zou voorzien (denk aan eindejaarspremies, nachtwerk, overuren…).

Dit loon mag maximaal 150% van het minimale basisloon bedragen (tenzij een CAO daarvan afwijkt).

Op dit alles wordt de bijzondere patronale bijdrage van 28% geheven.  

Er is geen bedrijfsvoorheffing verschuldigd op het flexi-loon. Het brutoloon is dus gelijk aan het nettoloon. Tot aan de grens van 12.000 euro (bruto) wordt dit loon ook niet belast. Wel wordt een fiscale fiche 281.10 afgeleverd. Je wordt wel belast op de inkomsten boven de 12.000 euro.

Voor gepensioneerden geldt deze grens van 12.000 euro niet. Maar als je jonger bent dan 65 jaar, dan hou je wel rekening met grensbedragen, want je mag dan niet onbeperkt bijverdienen.

Op de uitbetaalde voordelen die ook bij een gewone tewerkstelling niet aan de “normale” sociale zekerheidsbijdragen onderworpen zijn – zoals maaltijdcheques en bedrijfswagens – zijn wel de normale regels inzake sociale zekerheidsbijdragen en fiscaliteit van toepassing.  

De indexering van het minimumloon volgt deze van de sociale uitkeringen.

Deze activiteit en het daaruit voortvloeiende loon worden gelijkgesteld voor de sociale zekerheidsopbouw. Je zal er dus bijvoorbeeld je pensioen mee opbouwen. Of je recht op een werkloosheids- of kunstwerkuitkering. Ook vakantiedagen krijg je mee. Je hebt geen recht op loon of dubbel vakantiegeld op het moment dat deze worden opgenomen.  

Voorbeeld

Joe Pamone werkt 4/5e als werknemer op het klantenonthaal van een regionaal ziekenhuis. In zijn vrije tijd wenst hij bij te verdienen als communicatieverantwoordelijke voor een theaterhuis De Achterruit.

Dit theaterhuis valt onder het paritair comité van het vermakelijkheidsbedrijf en kan dus gebruik maken van het systeem van de flexi-jobs. De Achterruit sluit met Joe een raamovereenkomst en vraagt hem af en toe om enkele flyers te ontwerpen.  

Wie kan een flexi-job uitoefenen?

Als potentiële flexi-jobber moet je in de 3 kwartalen voorafgaand aan het kwartaal waarin een flexi-job wil uitoefenen minstens 80% van wat theoretisch mogelijk is in een voltijdse betrekking bij andere werkgever(s) prestaties leveren. Dit kan samengevat worden als “4/5e” werken als werknemer.

Dit te bewijzen werk mag je niet uitoefenen in andere gunststelsels zoals studentenjobs, gelegenheidswerknemers in de horeca en flexi-werk zelf. Moederschapsrust, adoptieverlof en tijdelijke werkloosheid worden wel meegerekend. De uitgestelde bezoldiging of werkloosheidsuitkering met vrijstelling voor het zoeken naar werk van tijdelijke leerkrachten wordt ook meegerekend als activiteit.  

Buitenlandse prestaties gedekt door de sociale zekerheid daar tellen mee, maar zullen zelf bewezen moeten worden bij de RSZ.

Werkte je 4 kwartalen eerder voltijds en ben je nadien overgeschakeld naar een tewerkstelling van 80%? Dan moet je rekening houden met een wachtperiode van 2 kwartalen voordat je kan gaan flexi-jobben.

Dit alles wordt automatisch gecontroleerd bij de Dimona-aangifte door de werkgever.

Als wettelijk gepensioneerde zonder tewerkstellingsvoorwaarden kan je ook van dit systeem genieten. Je hoeft geen ‘activiteitsgraad’ te bewijzen, wel gepensioneerd zijn 2 kwartalen voorafgaand aan de activiteit. Geniet je van een overgangsuitkering?  Dan word je van het systeem uitgesloten (d.i. de tijdelijke uitkering aan de overlevende huwelijkspartner die niet de leeftijd heeft bereikt voor een overlevingspensioen). Alle andere voorwaarden gelden wél voor wettelijk gepensioneerden.  

Wordt iemand onterecht als flexi-jobber aangegeven, dan vindt een herkwalificatie naar een gewone tewerkstelling plaats met de gewone minimumlonen, sociale bijdragen en bedrijfsvoorheffing. Bovendien wordt het flexiloon met 125% verhoogd.

Wat moet een werkgever doen?

De werkgever sluit met de potentiële flexi-jobber een raamovereenkomst af. Daarin staat: 

  • De identiteit van beide partijen;  
  • Een beknopte beschrijving van de functie(s);  
  • Het flexiloon;  
  • De wijze waarop de flexi-arbeidsovereenkomst door de werkgever aan de flexi-jobber moet worden voorgesteld (mondeling of schriftelijk) alsook de termijn waarbinnen dit moet gebeuren;  
  • Een omschrijving van de voorwaarden waaraan de flexi-jobber moet voldoen om een flexi-job te kunnen uitoefenen (de 4/5e tewerkstelling).  

Binnen die raamovereenkomst kunnen flexi-arbeidsovereenkomsten van één dag (kan mondeling) of een langere periode worden aangeboden. De flexi-jobarbeidsovereenkomst zal steeds gesloten worden voor een bepaalde tijd of voor een duidelijk omschreven werk. Beide overeenkomsten moeten op de werkplek ter beschikking zijn in geval van controle.  

Een werkgever registreert zich als werkgever bij de RSZ en dient een DIMONA-FLX & DmfA-aangifte in. De DIMONA-FLX controleert meteen of de potentiële flexi-jobber aan de activiteitsvoorwaarde voldoet.  

Wanneer het gaat om een flexi-arbeidsovereenkomst voor een langere periode, is er nood aan een systeem dat de prestaties van de flexi-jobber registreert en bijhoudt. Bij de dagcontracten kan de DIMONA-FLX dit in principe opvangen. Een overtreding op deze registratie wordt bestraft door het Sociaal Strafrechtboek en activeert het vermoeden dat de werknemer voltijds in dienst was gedurende het betreffende kwartaal aan de gewone sociale zekerheidsbijdragen en andere verplichtingen.  

De flexi-jobbers die via een uitzendkantoor worden tewerkgesteld sluiten geen raamovereenkomst af. Dezelfde inhoud wordt wel behandeld in de overeenkomst met het uitzendkantoor.  

De regel dat personen in een variabel uurrooster op voorhand schriftelijk in kennis moeten worden gesteld van hun uurrooster, geldt niet voor de flexi-jobbers.  

Een overzicht van de stappen die een opdrachtgever volgt om een flexi-jobber in te schakelen kan je hier vinden.

Combinatiemogelijkheden

  • Je mag geen flexi-job uitoefenen bij een werkgever bij wie je in hetzelfde kwartaal werkt of hebt gewerkt in het kader van een andere arbeidsrelatie.
  • Je mag ook niet flexi-jobben bij een bedrijf dat verbonden is aan (d.i. deel uitmaakt van dezelfde groep als) het bedrijf waar je een hoofdtewerkstelling hebt van minstens 80%.
  • Je mag niet in een periode van opzeg of verbrekingsvergoeding zijn bij die werkgever.
  • Je mag niet via een uitzendkantoor ingezet worden bij dezelfde opdrachtgever waar je al via een arbeidsovereenkomst bent verbonden.
  • Je kan geen zelfstandige in hoofdberoep zijn.  
1