Stel: je wilt met een andere organisatie een co-productie op poten zetten en jullie wensen samen een administratieve werkkracht aan te werven hiervoor. Waar moet je rekening mee houden wanneer meerdere werkgevers baas zijn van één werknemer?

Wat is meervoudig werkgeverschap?

Vreemd genoeg bestaat er geen wettelijke definitie. Vanuit de rechtspraak weten we dat het gaat om de situatie waarbij één werknemer met één arbeidsovereenkomst verbonden is met twee (of meerdere) werkgevers.

Voorbeelden

  1. Een concern werft een werknemer aan voor arbeidsprestaties voor de moedervennootschap en voor haar filialen (die in een andere landen gevestigd zijn).
  2. Een feitelijke vereniging die wandelexcursies organiseert, werft iemand aan om de promotie en coördinatie van haar wandelingen te realiseren. De hoedanigheid van werkgever komt toe aan alle leden van de feitelijke vereniging en de werkgeversbevoegdheden worden gedeeld.
  3. Wanneer twee theaterhuizen coproduceren, één acteur repeteert en speelt bij de regisseur van beide huizen.

Geen enkele wettelijke bepaling verbiedt de werknemer om voor twee of meerdere werkgevers te werken.
 
Om een arbeidsovereenkomst te sluiten met meerdere werkgevers kan er gebruik gemaakt worden van de ‘globale arbeidsovereenkomst’ zoals voorgesteld door Vandenplas en Petry:

“Een arbeidsovereenkomst gesloten tussen een werknemer en twee of meer werkgevers die de uitoefening van een werkgeversbevoegdheden delen, terwijl ze zich elk tegenover de werknemer verbinden om de werkgeversverplichtingen onder de arbeidsovereenkomst na te leven.”

Let op dat deze vorm van werkgeverschap niet verward mag worden met de terbeschikkingstelling van een werknemer aan een derde (en het verbod daarop).

Aansluitend met de rechtspraak legt FOD WASO, voor het werken via meervoudig-werkgeverschap, de volgende voorwaarden op:

  • Nauwe verbondenheid tussen de werkgevers (sociaal economische band of dat de leiding/bestuur in dezelfde handen ligt)
  • Een gezamenlijke gezagsuitoefening
  • Één arbeidsovereenkomst

Voorbeelden van ‘nauwe verbondenheid’:

  1. Beide bedrijven zijn gelieerde ondernemingen en het dagelijks bestuur rust bij dezelfde persoon
  2. Een reeks van sociaaleconomische elementen:
  • Beide bedrijven hebben dezelfde eigenaars
  • Beide bedrijven hebben dezelfde financiële en economische banden
  • De leiding en het beheer berust bij dezelfde persoon
  • Ze hebben dezelfde bedrijfszetel en aanvullende activiteiten

Bezint eer je begint

“Only fools rush in where angels fear to tread;”

Het lijkt mij niet slim om daar gewoon in te vliegen, het lijkt mij belangrijk om er goed over na te denken, wat is de beste oplossing voor wat je wil."

Peter Deus

Wanneer je over nadenkt om over te stappen naar meervoudige werkgeverschap, denk goed na over de waarom!

Het is altijd beter om te denken vanuit het probleem. Waar bots je tegenop als organisatie of organisaties? 

Het is belangrijk om eerst de uitdaging goed te definiëren:

  • bijv. verschillende organisaties wensen beroep te doen op één persoon met specifieke vaardigheden, maar kunnen die persoon niet een voltijds contract aanbieden. 
  • bijv. de administratieve last van de aanwerving kan niet worden opgenomen door alle samenwerkende organisaties. 

Als de verschillende organisaties goed weten waarom ze gaan starten aan meervoudigwerkgeverschap, is het ook belangrijk om naar elkaars werking te kijken en duidelijke afspraken te maken.

Kijk of jullie organisatiebeleid of de structuur het aankan. Kan een van de organisaties de administratie opnemen, is het haalbaar voor alle organisaties om de werkkracht in te schakelen (voldoende middelen, ruimte, etc).

Maak vervolgens goede afspraken tussen de organisaties onderling en samen met de werknemer.

Waar moet je rekening mee houden als werkgever?

De werkgevers zijn gezamenlijk aansprakelijk voor de werkgeversverplichtingen.

We raden daarom aan dat er tussen de verschillende werkgevers goede afspraken worden gemaakt over wie wat doet voor de werknemer. De werkgevers zullen onderlinge afspraken moeten maken over wie het loon uitbetaalt, wie de sociale zekerheidsbijdragen betaalt, etc.

We overlopen hieronder de werkgeversverplichtingen op arbeids- en sociaal zekerheidsrechtelijk vlak :

Arbeidsrecht

  • Schriftelijke arbeidsovereenkomst
    Hoewel een mondelingen arbeidsovereenkomst kan, wordt er aangeraden om een schriftelijke overeenkomst af te sluiten. Door het op papier te zetten scheppen de werkgevers duidelijkheid over de hoedanigheid van de werkgevers, de loon -en arbeidsvoorwaarden, etc. 

  • Loonfiches en individuele rekening
    De loonfiches en individuele rekeningen bevatten de informatie van de identificatiegegevens van de verschillende co-werkgevers.

  • Arbeidsduur
    In het geval van meervoudig werkgeverschap gaat het om de duur die gepresteerd wordt voor alle werkgevers.

  • Voordelen
    Er zal moeten worden onderzocht welke voordelen gelden bij alle werkgevers. Het kan hier gaan om aanvullende sociale voordelen, een bedrijfswagen, laptop, etc.

  • Collectief arbeidsrechtelijke aspecten

    Arbeidsreglement
    Vanuit praktische overwegingen raden we aan dat alle organisaties hetzelfde arbeidsreglement hebben. Indien dit niet het geval is, moet de werknemer de verschillende arbeidsreglementen hebben ontvangen van de verschillende werkgevers.

    CAO’s gesloten op sectoraal vlak
    De werkgevers moeten onderzoeken welke verschillende loon- en arbeidsvoorwaarden van kracht zijn in de verschillende sectoren. 

    De werkgevers moeten daarna een soort van minimale drempel van loon- en arbeidsvoorwaarden opstellen die in de betrokken sectoren gelden.

    Hou er als werkgever ook rekening mee dat er in de verschillende organisaties op ondernemingsniveau ook CAO’s afgesloten kunnen zijn. 

Sociaal zekerheidsrecht

  • Verplichtingen t.a.v. de RSZ
    Alle werkgevers zijn verplicht om zich aan te melden bij de RSZ om de hoedanigheid van werkgever te hebben. Daarbij hebben alle betrokken werkgevers een Dimona en DmfA aangifte verplichting. De werkgevers kunnen onderling afspreken wie het mandaat houdt om de Dimona en DmfA aangifte te doen voor één werknemer.
     
  • Betaling RSZ-bijdragen
    In principe zijn alle werkgevers verplicht om de bijdragen te betalen. Men kan over de betaling van de bijdragen onderling afspraken maken: zo kan bijvoorbeeld één werkgever het mandaat hebben om de betalingen uit te voeren. 

Klik hier voor meer informatie over werkgeversverplichtingen. 

Waar moet je rekening mee houden als werknemer?

Je moet nagaan dat het effectief gaat om meervoudig werkgeverschap en niet terbeschikkingstelling.

Als je als werknemer een vordering hebt tegenover de werkgever (bijv. je bent niet uitbetaald voor je werk), dan kan je de andere werkgever(s) ook aanspreken voor het betalen van je loon. 

Je moet zien dat je van alle organisaties waarvoor je werkt een arbeidsreglement hebt ontvangen en dat er voldaan wordt aan de geldende CAO’s, PC’s, etc. 


Heb je nog meer vragen over meervoudig werkgeverschap? Neem gerust contact met ons op via ons contactformulier.

Bronnen

A. Boseret, K. Magerman, I. Verdonck, Meervoudig werkgeverschap: een work-around voor de verboden terbeschikkingstelling van personeel? , Or., 2019/5, p. 138-152. 

L. Vandenplas en V. Petry, Co-sourcing: de globale arbeidsovereenkomst, Oriëntatie, 2018/4, p. 112-122.

Acerta

RSZ

Fod Waso

Arbh. Gent 14 mei 2011, RW, 2001-02, nr. 18, 638.

Acerta, Perpodium en de kunst van meervoudig werkgeverschap, 2019

L. Vandenplas en V. Petry, Co-sourcing: de globale arbeidsovereenkomst’, Oriëntatie, 2018/4, p. 112-122.
 

1