Op jouw inkomen worden er sociale zekerheidsbijdrage en belastingen afgetrokken. Maar wat is het verschil precies tussen het betalen van sociale zekerheidsbijdragen (voor de opbouw sociale bescherming) en het betalen van belastingen?
In dit artikel ga je precies achterhalen wat het verschil is tussen het betalen van sociale zekerheidsbijdragen en het betalen van inkomstenbelasting. Op basis daarvan kan je zelf de optelsom maken en beslissen of het financieel en sociaal voordeliger is om als werknemer of zelfstandige aan de slag te gaan.
Sociale zekerheidsbijdragen
Om te kunnen genieten van sociale bescherming, betaal je sociale zekerheidsbijdragen. De hoeveelheid die je betaalt aan sociale zekerheidsbijdrage is afhankelijk van het stelsel waaronder je valt. Net zoals met belastingen, kan je niet ontsnappen aan de betaling van deze bijdragen. Deze sociale zekerheidsbijdragen zijn verplichte bijdragen. Ze worden ingehouden door de werkgever of betaald door jou als zelfstandige.
Hierbij wordt het verzekeringsprincipe gehanteerd: de werkende bevolking betaalt bijdragen die gebruikt worden voor huidige uitgaven en tegelijkertijd verzekert dit dat zij ervan kunnen genieten indien ze het nodig hebben.
Welke stelsels bestaan er?
Er bestaan drie stelsel in de sociale zekerheid. Zowel het systeem van betalen van sociale zekerheidsbijdragen als de bescherming die men kan genieten, hangt af van het stelsel waaronder men valt:
- Stelsel van werknemers
- Stelsel voor zelfstandigen
- Stelsel van ambtenaren
Werknemers
Hoeveel betaalt men aan sociale bijdrage?
De werknemersbijdragen in de privésector bedragen 13,07% van het brutoloon.
De werkgever betaalt boven op het brutoloon de werkgeversbijdrage, deze bedraagt voor de private profitsector 25%. De non-profit en de openbare sector wijken daarvan af. Zo betaalt men in de private non-profit betaalt ± 32%). Als werknemer hoef je hier niet van wakker liggen, want het is je werkgever die deze betalingen uitvoert!
Meer informatie over al die bijdragen vind je terug op de website van de RSZ.
Wat bouw je op als werknemer?
Als werknemer bouw je de volgende rechten op: geneeskundige verzorging, gezinsbijslag, uitkering arbeidsongeschiktheid, pensioen, vakantiegeld en werkloosheidsuitkering (en dus ook de kunstwerkuitkering).
Zelfstandige
De bijdragen die je moet betalen, zijn een percentage van je beroepsinkomsten. Dit percentage verschilt naargelang je bijdragecategorie en je inkomen.
Hoe bereken je de inkomsten?
Het gaat om de brutoberoepsinkomsten, verminderd met de beroepskosten en beroepsverliezen. Weet dat die beroepsinkomsten uiteindelijk worden vastgesteld door de belastingsadministratie.
Over het algemeen zal het percentage rond 20,5 % liggen (uitzonderingen zoals primostarters en andere vrijstelling buiten beschouwing genomen).
Op onze kennisbank vind je meer informatie over het zelfstandige statuut.
Wat krijgt de zelfstandige ervoor terug?
De zelfstandige bouwt gelijkaardige rechten op zoals de geneeskundige verzorging, gezinsbijslag, uitkering arbeidsongeschiktheid en pensioen. Voor sommige rechten kan de zelfstandige nog aanvullende verzekeringen afsluiten.
Inkomsten belastingen
Sociale zekerheidsbijdragen worden niet gezien als belastingen, al lijken ze er wel op. Zo zijn ze bv. ook verplicht en opgelegd door de overheid. Het verschil zit onder meer in:
- het feit dat sociale zekerheidsbijdragen een specifieke bestemming hebben en niet dienen om de vooraf onbepaalde algemene uitgaven van de overheid te dekken.
- de manier van invorderen (bij belastingen wordt onmiddellijk een aanslagbiljet met bevel tot betalen verstuurd, bij sociale zekerheidsbijdragen krijgt men eerst een uitnodiging tot betaling en vervolgens eventueel pas een dwangbevel)
Voor meer informatie over wat belastingen precies inhouden ga zeker eens snuffelen op onze kennisbank.
Wist je dat er een voorschot wordt betaald op jouw belastingen?
- Als werknemer
Als loontrekkende cultuurwerker word je verplicht om een voorschot te betalen op je inkomstenbelasting. Het voorschot (ook wel bedrijfsvoorheffing genoemd) wordt op jouw loon ingetrokken door de werkgever. Er wordt elke maand op jouw loon een stuk belastingen op voorhand ingehouden. En dit wordt later verrekend bij de berekening van jouw belastingaangifte!
- Als zelfstandige
Als zelfstandige of beoefenaar van een vrij beroep wordt het ook aangemoedigd om voorafbetalingen uit te voeren. Want doe je dit niet, dan word je gesanctioneerd met een belastingvermeerdering.
Wil je meer weten over hoe je die betaling uitvoert, ga naar MyminFin.
Wat zijn de afwegingen?
Hoewel de statuten van zelfstandigen en werknemers de laatste jaren meer en meer naar elkaar groeien, bestaan er verschillen.
- Als zelfstandige betaal je minder sociale bijdrage, maar heb je minder bescherming. Die bescherming kan je wel opvangen met aanvullende verzekeringen (die fiscaal aftrekbaar zijn).
- Je beschikt over de vrijheid om je eigen prijs te zetten.
- Als werknemer ben je beschermd door het arbeidsrecht en heb je een breder sociaal vangnet
Dus staar je niet blind op de voordelen van een job als werknemer, maar denk zeker ook aan alle positieve aspecten die het ondernemerschap als zelfstandige cultuurwerker te bieden heeft.