Interview met Christina De Witte: hoe bepaal je je prijs?

In het kader van onze inspiratieweek over prijszetting, interviewde journalist Marijn Lems vijf cultuurwerkers over hoe ze hun prijs bepalen.

Christina De Witte (Chrostin) – illustrator, schrijver, cartoonist

"Tijdens mijn bachelorstudie communicatiemanagement werd mijn eerste boek The ultimate survival guide to being a girl gepubliceerd, eerst in de Verenigde Staten, daarna ook in België. Na mijn studie ben ik voor een magazine beginnen werken als huiscartoonist en journalist. Dat werd na een paar jaar een fulltimefunctie: ik moest daar elke week vier tot vijf pagina’s vullen. Dat verdiende bijzonder goed, maar de workload was ook erg zwaar - ik had geen leven meer naast het werk. Ik zat op de rand van een burn-out toen ik uiteindelijk ben gestopt. Sindsdien neem ik als zelfstandige opdrachten aan als illustrator, werk ik aan twee nieuwe boeken, en ben ik sinds september huiscartoonist van De Standaard."

© Alexander Meeus

"Het afgelopen jaar gaat het best goed, ik krijg genoeg opdrachten binnen. Wat daarbij heeft geholpen is dat ik in 2019 heb meegedaan met De Slimste Mens en zo wat bekendheid als illustrator heb verworven. Wat wel een worsteling is, is dat niet alle opdrachtgevers op tijd betalen. Laatst moest ik drie maanden wachten op betaling, het desbetreffende bedrijf zei dat een betalingstermijn van 90 dagen werd aangehouden. Dat vind ik niet normaal – ik had tegen die tijd allemaal onbetaalde rekeningen waarvoor ik aanmaningen ontving, ook omdat ik geen andere opdrachten aan kon nemen omdat ik een exclusiviteitscontract met die opdrachtgever had."

"Ik heb geluk gehad vanwege mijn tv-optreden. Voor veel illustratoren is het bijzonder moeilijk om aan voldoende opdrachten te komen, maar ik kan zelfs kiezen welke opdrachten ik aanneem en welke niet. Je bent afhankelijk van sociale media voor promotie en profilering, maar de algoritmes maken dat steeds moeilijker en creëren stress. Wat ik wel merk bij mensen van mijn generatie is dat er — bijvoorbeeld op TikTok — steeds minder schroom is om openlijk over geld te praten, wat het makkelijker maakt om te bepalen hoeveel je voor je werk zou kunnen vragen."

"Momenteel ben ik bezig met twee nieuwe boeken die ik schrijf en illustreer: een geïllustreerd Thais kookboek en een deels autobiografische graphic novel. Voor dat tweede project heb ik voor het eerst subsidie aangevraagd en gekregen: 5400 euro van het Vlaams Literair Fonds om een studiereis naar Thailand te kunnen doen."

Hoe verloopt de geldstroom van je opdrachtgever of klant naar jou?

"Voor mijn boeken in de Verenigde Staten werk ik met een agent, die 15% van de inkomsten krijgt (zowel van het voorschot voor het schrijven van het boek als van de verkoopinkomsten). Voor mijn werk in België heb ik een manager, die eveneens 15% van de fees krijgt die ze onderhandelt, plus een flat fee van 130 euro per maand."

"Ik heb recent een bv opgericht, BEAN bv, om mezelf te kunnen verlonen. Via deze vennootschap factureer ik en keer ik mezelf een maandloon uit. In België is het belastingtarief voor zelfstandigen een van de hoogste ter wereld, en dit is een manier om meer aan mijn werk over te houden."

Hoe veel tijd spendeer je gemiddeld per week aan je werkzaamheden?

"In totaal werk ik voltijds, verdeeld tussen de opdrachten als illustrator en het schrijven en illustreren van mijn boeken."

Welke prijs vraag je voor jouw werk en hoe heb je die bepaald?

"Voor het schrijven van boeken krijg ik een voorschot. Ik laat die prijzen door mijn Amerikaanse agent en mijn Belgische manager onderhandelen. Per boek verschilt dat enorm. Voor het geïllustreerde kookboek dat ik nu bij een grote Amerikaanse uitgever schrijf, kreeg ik een voorschot van 100.000 dollar bruto (minus 25% voor mijn agent), voor een graphic novel bij een Belgische uitgever 1000 euro bruto. Dat komt omdat dat eerste boek een veel hogere oplage heeft, maar het kost me natuurlijk niet meer tijd om een boek met een lage oplage te maken, dus dat voelt wel scheef. Daarbovenop komen nog de opbrengsten van de verkoop — ik houd aan ieder verkocht boek ongeveer 1 euro over (daar is het deel van mijn agent wel al af). Bij het voorschot is wel een bepaald aantal verkochte boeken al inbegrepen, dus de auteursrechten beginnen pas te lopen als dat aantal is gehaald."

"Voor mijn freelanceklussen heb ik samen met mijn manager een dagprijs bepaald: voor een dag werk reken ik 500 euro (excl. btw) aan, voor een halve dag 250 euro (excl. btw)."

"Ik maak dan een inschatting van hoelang een klus duurt en op basis daarvan onderhandelt mijn manager de fee met de opdrachtgever. Boven op mijn dagprijs reken ik auteursrechten, portretrechten en eventuele reiskosten aan. Ik heb me sinds kort aangesloten bij SOFAM, die voor mij checken of de auteursrechten correct zijn geïnd."

"Bij De Standaard krijg ik 350 euro bruto per cartoon – dat correspondeert wel ongeveer met hoeveel tijd ik daaraan werk (ongeveer vijf tot zes uur)."

Ontvang je ook auteursrechten of royalties voor je werk?

"Ja, voor mijn boeken krijg ik dus een percentage van de verkoop, en voor gepubliceerde illustraties krijg ik 6% van de oorspronkelijke fee als ze ergens worden geherpubliceerd. Dat is alles bij elkaar niet zo veel, ongeveer 10% van mijn totale inkomen."

Regel je de financiële kant van je praktijk helemaal zelf of heb je daar hulp bij?

"Ik wil daar zo weinig mogelijk mee te maken hebben! (lacht) Daarom heb ik dus zowel een manager, een boekhouder als een agent."

Ben je tevreden over je prijszetting? Hoe denk je dat die zich in de toekomst zou moeten ontwikkelen?

"Ik was er een tijd lang tevreden over maar merk nu met de inflatie en de stijgende energieprijzen dat het krap wordt. Ik overweeg daarom om de prijzen met tien procent te verhogen, of om voortaan alleen nog maar grote klussen aan te nemen. Zo begin ik vanaf september een nieuwe vaste klus bij een magazine als huiscartoonist, ook om wat meer financiële ademruimte voor mezelf te creëren."

Overzicht: inkomsten en uitgaven